پيچيدگي مغز ما تصادفي است !

محققان با آزمايش روي موش‌ها دريافته‌اند اين خطا باعث مي‌شود سلول‌هاي مغزي سريع‌تر در جاي خود قرار گرفته و در نتيجه اتصالات بيشتري بين سلول‌هاي مغز موش به‌وجود آيد.هر سلول هنگام فرآيند تقسيم سلولي در ابتدا کل ژنوم خود را کپي مي‌کند. طي اين فرآيند ممکن است خطاهايي رخ دهد.سلول معمولا اين خطا‌ها را در دي.ان.اي برطرف مي‌کند. در صورت عدم تصحيح، اين خطاها به تغييرات دائمي به‌نام جهش تبديل مي‌شوند که گاهي مفيد و گاهي هم مضر هستند. البته معمولا اين جهش‌ها بي‌ضررند.يکي از انواع خطاها تکرار يا داپليکيشن نام دارد.اين خطا زماني رخ مي‌دهد که دستگاه کپي دي.ان.اي به اشتباه بخشي از ژنوم را دو بار کپي مي‌کند.نسخه دوم کپي شده ممکن است در کپي‌برداري‌هاي آينده طي فرآيند تقسيم سلولي تغيير کند.

محققان با اسکن (پيمايش) ژنوم‌هاي انسان به‌دنبال چنين تکرارهايي بوده و دريافتند بسياري از اين تکرارها در شکل‌گيري مغز ما نقش داشته‌اند.دکتر فرانک پاِلئوکس، عضو انستيتو تحقيقاتي اِسکريپس در کاليفرنيا مي‌گويد: حدود 30 ژن در انسان وجود دارد که به‌طور انتخابي تکرار شده‌اند و اين يافته‌ها بخشي از جديدترين يافته‌هاي ما در علوم ژنوميک است.يک کپي اضافه از ژن مي‌تواند موجب تکامل و شکل‌گيري عملکردي اضافه در بدن ما شود. وجود اين ژن اضافه مانند نسخه اصلي ضروري نيست، بنابراين مي‌تواند بدون آسيب رساندن به عضوي تغييراتي روي آن ايجاد کند.

در تحقيقات انجام شده محققان يک ژن خاص به‌نام SRGAP2 را مورد مطالعه قرار دادند، زيرا فکر مي‌کردند اين ژن حداقل دوبار در طول دوره تکامل انسان تکرار شده است. اولين بار حدود 3.5 ميليون سال قبل و بار دوم حدود 2.5 ميليون سال قبل.به‌نظر مي‌رسد در بار دوم، تکرار به‌شکل ناقص (نصفه و نيمه) انجام شده و تنها بخشي از ژن تکرار شده باشد. محققان فکر مي‌کنند اين ژن تا حدي با نسخه اصلي .SRGAP2 و اجداديش تداخل عملکرد داشته است.محققان با اضافه کردن اين کپي ناقص به ژنوم موش مشاهده کردند مهاجرت سلول‌هاي مغزي به محل قرار گرفتنشان در طول شکل‌گيري مغز سرعت گرفته و اين موضوع سازماندهي مغز را کارآمدتر مي‌کند.

به‌نظر مي‌رسيد سلول‌هاي به‌وجود آمده در نتيجه نسخه تکرار شده ناقص، داراي بـــرآمدگي‌هاي بيشتري در محل اتصال با ديگر سلول‌هاي مغزي هستند. اين خصوصيت آنها را بيش از پيش شبيه سلول‌هاي مغز انسان مي‌ساخت.جالب‌تر اين‌که به‌نظر مي‌رسد سر و کله اين نسخه ناقص درست در زمان استرالوپيتکوس‌هاي منقرض شده که براي گونه هومو کارگري مي‌کردند، پيدا شده است و آنچنان‌ که مي‌دانيم پس از هومو انسان‌هاي مدرن امروزي ظهور کردند.همچنين اين دوره به زماني برمي‌گردد که مغز اجداد ما شروع به گسترش کرد و به احتمال زياد تغييرات چشمگيري در توانايي‌هاي شناختي ظهور کرد.

اسلایدر